Domper in Limburg en euforie in Zeeland

Na twee bezoeken aan Noord-Limburg tussen Lottum en Broekhuizen, op 3 en 7 december j.l. voor een mannetje Witkopgors en zeer waarschijnlijk ook een vrouwtje, was het resultaat toch wel bedroevend.
Ja het was met name op donderdag 3 december prachtig weer en wederom gezellig bijgepraat met deze en gene, maar de gorzen waar Frans, Wim, Harriet en ik voor kwamen, lieten zich niet zien.
Uiteraard viel Luuk Punt, die vanwege werk in het onderwijs, feitelijk alleen in de weekends en de vakanties kan vogelen, zaterdagochtend met zijn neus in de boter: het mannetje kwam, op een door de broers Martens geregelde voerplek. Echter naar bleek, niet langer dan een klein half uur met tussenpozen. Wim en Harriet en velen met hun, dipten hem toch die zaterdag weer en Frans en ik zagen hem ook niet bij de voerplek op maandagochtend de 7e. Wel verscheen er een heel licht vrouwtje tussen de Geelgorzen, maar diezelfde avond nog, werd al duidelijk, dat dat vermoedelijk een hybride Witkopgors x Geelgors is: er zou wat geelzweem te zien zijn op dekveren en bij de keel.
Witkopgors, Oost Siberië en Geelgors, West Siberië, kunnen met elkaar kruisen in de overgangszone.

Hybride Witkopgors X Geelgors, Lottum Noord Limburg

Totaal onverwachts kwam er op 15 december een melding van een vrouw Witkopgors uit Zeeland:
Marcel Klootwijk ontdekte de vogel bij de Wilhelminaschor aan de rand van de Oosterschelde, ten noorden van Wilhelminadorp, Zuid Beveland. Deze vogel vertoonde op de eerste foto's geen enkel geelzweem!
Het advies van August van Rijn, die daags erna al was geweest, luidde: GAAN!
Dus, afgemeld voor theatersport en met Frans en Wim er in alle vroegte donderdag de 17e naar toe.
Eenmaal op de locatie, in de ochtend schemer gaan zoeken met aantal Vlaamse vogelaars en o.a. Enno Ebels. Het eerste kwartier was erg spannend: zou ze er nog zitten, of toch 's nachts vertrokken zijn? Een vogelaar uit Gent, zag op zeker moment een gors opvliegen en weer invallen. Poeh, dat gaf hoop.
Kort hierna zag Enno haar met de scoop net achter het hekwerk bij het hoge gras zitten.

Speurend naar de Witkopgors in Zeeland

Wij konden toen behoedzaam naderend de dijk af, om de vogel ook in beeld te krijgen. Kort hierna zag ik haar voor het eerst; mooi getekend beestje, maar heel vaak wegvallend door de grijs-roodbruine en vaal witte kleuren en de donkere rugstrepen. Ze verdween kort hierna weer uit beeld, vloog opeens hoog op naar de hoge populieren verderop langs de dijk, maar keerde spoedig terug en viel in achter het gaas ergens in het hoge gras. Nou dat werd lastig zoeken, tot ik haar zelf terugvond, diep in het hoge gras, in een smalle sleuf tussen wat hoge pollen door.

Net gearriveerde vogelaars konden haar, zij het met enige moeite, nu ook zien. Na enige tijd vloog ze onverwachts weer op en was voor even uit beeld.

Witkopgors, Schor Wilhelminapolder Zuid-Beveland

Schor Wilhelminapolder, Ooosterschelde en Zeelandbrug

Uiteindelijk bleek ze toch weer druk te foerageren achter het hekwerk en kon Frans haar vanuit een bepaalde hoek ook wat beter zien.

Frans, speurend naar het Witkopgorsje

Het bleef lastig, om een aardige foto van de Witkopgors te maken, daar ze heel kort achter het gaas bleef foerageren. Om haar op de foto te krijgen, had je dan vaak maar een goed richtpunt. Ik ruilde op een bepaald met Co vd Wardt van plek, omdat hij vrijwel niets kon zien en alleen mijn sluiter maar hoorde gaan.

Witkopgors, Schor Wilhelminapolder Zuid Beveland

Uiteindelijk gebeurde dan toch datgene, waar ik op gehoopt had: ze vloog op en landde een stuk links van ons, op de draad van het hekwerk. In een drafje er naar toe en samen met Michel Veldt tegen de dichts bijzijnde vogelaars geroepen, dat ze niet al te dicht moesten naderen, want dan konden wij het wel schudden en zou ze er vandoor gaan. Het lukte gelukkig om een stuk of vijf foto's te maken van enige afstand, waarna ze de lucht in vloog.

Witkopgors, Zeeland, klik op foto voor vergroting

Tot slot vond Chris de Nooijer haar weer terug, dicht bij het hekwerk.
Zo kwam het dus toch nog goed met de Witkopgors, een zeer zeldzame soort, die al bijna twintig jaar niet meer te zien was geweest in ons land.

Witkopgors, Schor Wilhelminapolder Zuid-Beveland

   

Velduilen spektakel in de polder

De afgelopen weken waren er bij Zevenhuizen in de polders langs de Slingerkade, een aantal Velduilen te zien. Ik ben er een paar keer naar toe geweest en schatte het aantal vogels op zo'n 6-8 uilen. Velduilen zijn fascinerende beesten, die ook overdag jagen. Het zijn zowel stand-, als trekvogels. De broedparen in ons land zijn nogal afgenomen. Ze broeden o.a. nog op de waddeneilanden. Deze groep kwam waarschijnlijk van Rusland, of Noord-Scandinavië en vond hier in de polders een gedekte tafel, die voornamelijk bestaat uit Woelmuizen.

Velduil in het zonnetje, klik op foto voor vergroting

Mede door de sociale media, was de belangstelling voor de vogels enorm. Het aantal auto's met waarnemers, fotografen en  dagjesmensen, nam in rap tempo toe. Zolang een ieder in, of bij de auto bleef ging het prima en konden de uilen rusten langs de sloot en jagen langs de dijk.
Helaas, zijn er altijd fotografen, die zich niet kunnen beheersen. Ik heb groepjes compleet in camouflagepak, bijna op een drafje naar een uil toe zien lopen: en dan raar opkijken als de uil opeens wegvliegt.

Rechts mijn zus Marian, met haar net aangeschafte kijker

In het begin hebben wij een aantal van deze "vogelliefhebbers" op hun gedrag aangesproken, maar op den duur was er geen houden meer aan en werd het een grote kermis, met de uilen als lijdend voorwerp. Men wil hoe dan ook een foto van een uil hebben; leuk voor familie, vrienden en natuurlijk je facebook.  Dat daarbij de uilen onnodig veel stress oplopen en uiteindelijk ook niet meer goed kunnen jagen, zal menigeen een zorg zijn.

Velduil bij  Eendragtspolder, Zevenhuizen

Velduil jagend boven de dijk

Mijn foto's maakte ik vanuit de auto, naast de auto en van boven af de dijk. In het begin ben ik soms een paar meter naar beneden gelopen. Je voelt dan vanzelf aan, tot hoever je kunt gaan, door heel goed op het gedrag en de houding van de uil te letten. Feitelijk is het ook onnodig, met de geweldige fotoapparatuur die vandaag de dag beschikbaar is. Als je foto scherp genoeg is en op de juiste manier belicht, kun je eenvoudig een uitsnede maken en krijg je een prima eindresultaat.

Velduilen vliegshow boven de polder

Velduil rustend  op perceel met spruitjes

Terwijl iedereen druk bezig was met de uilen, lette ik op een groep spreeuwen, waar iets lichts mij in opviel, toen de groep opvloog: er bleek een deels leucistische vogel tussen te zitten. Wit wil zeggen, dat er spraken is van pigment tekort. Het bleek nog knap lastig om het beest voor de lens te krijgen, daar de groep herhaaldelijk opvloog, wanneer er een fietser, of iemand met een hond langs kwam.

Uiteindelijk lukte het dan toch, om deze bijzondere spreeuw te vereeuwigen.

Leucistische Spreeuw langs Slingerkade, Zevenhizen

Tot slot nog twee foto's van Velduilen, kort voor donker. Fascinerend vond ik met name de kleurverschillen van hun verenkleed en oogde de ene uil ook weer wat forser dan de andere. Het mannetje is doorgaans iets lichter op gezicht en onderzijde en wat minder zwaar gestreept. Op de laatste foto, zie je een Velduil die ik tegen donker ontdekte vanuit de auto. Ze zat onderaan de dijk, aan deze kant van de sloot. Ik kon uiterst behoedzaam een paar opnames maakte en kreeg toen gezelschap van een andere auto. Een jongeman stapte uit om een paar foto's te maken. Op dat moment zag je meer spanning komen in het lijf van de uil en gingen de oorpluimen omhoog. Ze begon toen ook mij "boos" aan te kijken en vloog kort hierna weg.

Donker getekende Velduil, met zichtbare oorpluimen

Bliksembezoek aan Terschelling

Bij thuiskomst van de trip naar de Grijze Wouw bij Kootwijkerveld,  kwam er een melding binnen via DBA alerts: Woestijngrasmus op Terschelling! Aanvankelijk dacht ik, dat het om dezelfde soort ging, als die van precies een jaar geleden bij Alphen a/d Rijn. Dat betrof echter de Afrikaanse Woestijngrasmus, terwijl deze vogel uit Centraal Azië komt.

Afrikaanse Woestijngrasmus, Alphen 27-11-2014

Behalve dat beide soorten in een heel ander continent voorkomen, verschillen ze ook van kleed en zang: Afrikaanse is meer licht geelbruin, heeft o.a. licht geelbruine poten en geen tekening op tertials en middelste staartpennen. Genoeg redenen om toch een tocht naar Terschelling te ondernemen op maandag 16 november. Wim Kolber, die deze soort ook nog niet had, en ik konden gelukkig de auto van sportvriend Johan lenen,  daar die van ons nog steeds bij de garage stond.

De rit naar Harlingen verliep zonder problemen en met de sneldienst van 12.30 uur, kwamen wij drie kwartier later al op Terschelling aan. Na een klein kwartiertje lopen langs de haven van West Terschelling, sloten wij aan bij de aanwezige vogelaars en kregen het beestje al vrij snel in beeld. Hij foerageerde veel op, of net boven de grond, trok zich vrijwel niets aan van de waarnemers en vloog vervolgens naar een ander stukje terrein, waar hij kort achter het hekwerk even uit het zicht verdween.

Op eens kwam hij door het hek weer te voorschijn, op een paar cm van de voeten van een van de waarnemers. Die - hij stond nog naar het beestje te zoeken - werd te verstaan gegeven, absoluut niet te bewegen, anders was dat einde voorstelling.

Woestijngrasmus, Terschelling

De Woestijngrasmus vloog daarop naar een bouwterrein, waar het weer even zoeken was, maar waar hij op een gegeven moment toch weer te voorschijn kwam en op de stenen ging foerageren. Het was wel geweldig, om zo'n zeldzame soort van zo dichtbij te kunnen zien. Gelukkig gaven de meeste waarnemers de vogel voldoende ruimte om te foerageren. Het was ook nergens voor nodig, om het beestje op te jagen, als je rustig een bepaalde plek uitkoos, kon hij zomaar ineens jouw kant op kruipen.

Wim, geconcentreerd turend naar de Woestijngrasmus

De Woestijngrasmus liep naar de kant van Wim en een paar andere waarnemers en daarna weer steeds meer onze kant op. Ik kon een paar mooie opnames maken, tot hij opeens opvloog en met een bochtje pal over de rug van de jongeman scheerde, die naast mij lag te fotograferen.

Wim maakte deze foto van mij, gespannen afwachtend, of de vogel onze kant op zou komen

De vogel vloog richting havenkade, waar wat oorlogsgeschut en zeevaart objecten uit het verleden liggen.
Hij scharrelde kort bij het huisje met de vlag en vloog toen langs de kanonnen en landde voor een paar seconden op het voorste object op de foto.

Woestijngrasmus Terschelling, 16-11-2015

Woestijngrasmus op de restanten van ankerlier van een Duitse zeilschoener

Navraag bij VVV Terschelling en Hille van Dieren van het wrakken-museum leerde,  dat het hier een stoom aangedreven ankerlier van de Duitse zeilschoener Dermar (1890) betreft.

Na ons bliksembezoek van drie uurtjes aan Terschelling, konden wij nog net op tijd de snelboot van 16.15 uur naar Harlingen halen. Al met al een geweldig geslaagde twitch van een bijzonder vogeltje.